Талдау жасай білу

Бұл логикалық ойлау мен зейіннің үш қасиеттен тұратын топ. Бұл үш қасиет:

* сыни немесе логикалық ойлау;

* дәлдік;

* күрделі, көп сатылы шешімдер қабылдай білу;

Осы үш қасиетті егжей-тегжейлі қарастырайық:

1 Сыни немесе логикалық ойлау - бұл қорытынды жасау, гипотеза жасау, дәлелдеу және растайтын дәлелдерді іздеу қабілеті және, мүмкін, оқудағы жетістіктермен ең тығыз байланысты қасиет. Бұл қасиет - Шерлок Холмске тән қасиет! Бұл белгілі бір уақыт ішінде жиналған ақпаратты зерделеудің және оны шешім қабылдау немесе жағдайға жауап беру үшін пайдаланудың интеллектуалды процес. Бұл қасиетті дамыту сізге мектептегі пәндерді оқуда, университетте және болашақ өмірде көмектеседі.

2 Дәлдік - бұл қызмет немесе білім саласындағы ережелер шеңберінде тиімді жұмыс істеу мүмкіндігі. Дұрыс емес ноталармен ойналатын музыканың қалай естілетінін бәріміз білеміз – онша жақсы емес. Немқұрайлылық оқуды тежейді; дәлдік - өнімділіктің жоғары деңгейіне жетудің маңызды факторы.

3 Күрделі, көп сатылы шешімдер қабылдай білу - бұл тапсырманы бөліктерге бөлу, қолайлы тәсілді таңдау, содан кейін әрекет ету мүмкіндігі. Оқу бағдарламасы неғұрлым ілгері болса, соғұрлым қиын болады. Бала кішкентай қадамдармен үйрене алады және оған әр жаңа қадамды алдыңғы қадаммен байланыстыру оңай болуы мүмкін. Оқыту күрделене түскендіктен және табысты және өз бетінше жұмыс жасай білетін оқушыға көптеген дағдылар қажет болғандықтан, бұл оқытуда қиындықтар туғызу мүмкін. Күрделі мәселені шешудің жоспарын құруды үйрену арқылы оны басқаруға және шешуге болады және бұл қасиетті әрі қарай дамытуға болады. 

Венди Берлинер, Дебора Эйрдің «Ойшылдар және оларды қалай дамыту керек: жоғары тиімді оқыту» кітабынан